Otkriveno 10 novih Jupiterovih satelita

Tokom prethodnih dana potvrđeno je okriće 10 novih satelita u orbiti oko Jupitera. Ove satelite otkrili su astronomi sa Naučnog instituta Carnegie u Vašingtonu pre više od godinu dana. Nakon dugotrajnih posmatranja i analiza orbite otkriće je juče potvrđeno. Isti tim astronoma identifikovao je ukupno 12, od kojih je deset juče predstavljeno.

Ovim je broj Jupiterovih satelita dostigao 79, od kojih je 53 dobilo ime. Na drugom mestu po broju satelita je planeta saturn (62).

Za razliku od dobro poznatih i “ogromnih” Galilejevih satelitima – Io, Evropa, Ganimed (5268 km, najveći u Sunčevom sistemu) i Kalisto, većina drugih Jupiterovih satelita je manjih dimenzija a često i nepravilnog oblika. Dimenzije poslednjih potvrđenih satelita kreću se u intervalu od 1 km do 4 km u prečniku i nepravilnog su oblika (prečnik Jupitera iznosi približno 143 000 km).

Ovi mali sateliti najčešće nastaju gravitacionim zarobljavanjem malih tela Sunčevog sistema (asteroidi i komete) i po karakteristikama više liče na ova tela nego na poznate prirodne satelite (Mesec, Galilejevi sateliti, itd). Prepostavlja se da su novootkriveni sateliti jednim delom izgrađeni od stena a drugi deo čine led.

Orbite satelita oko Jupitera nalaze se u nekoliko grupa. Prvu unutrašnju grupu čine Galilejevi sateliti, nešto dalje od njih je grupa satelita koji kruže u direktnom smeru a najdalje su sateliti koji putuju u retrogradnom smeru. Debljim linijama označene su orbite novootkrivenih satelita. (Foto: Carnegie Institution for Science)

Prema orbiti, novootkriveni sateliti nalaze se u dve grupe: bližoj, u kojoj sateliti kruže oko Jupitera u direktnom smeru (2 satelita) , i daljoj, sateliti koji se kreću u retrogradnom smeru. Najzanimljiviji od svih je satelit Valetudo, koji je ime dobio po Jupiterovoj praunuci i boginji zdravlja i higijene. Satelit Valetudo “izabrao” je da putuje u suprotnom smeru u odnosu na najbliže satelite (nalazi se u grupi retrogradnih satelita, ali kreće se u direktnom smeru). Zbog ove situacije, koja najviše liči na vožnju auto-putem u suprotnom smeru, postoji realna mogućnost direktnog sudara ovog i susednih satelita.

Oznake satelita: S/2003 J19, S/2016 J2 (Veludo), S/2017 J2, S/2017 J3, S/2017 J4, S/2017 J5, S/2017 J6, S/2017 J7, S/2017 J8, S/2017 J9, S/2018 J1.

Fotografija i video: Carnegie Institution for Science